Wszystkie nowsze procesory mają zablokowany mnożnik, co teoretycznie uniemożliwia zmianę częstotliwości procesora.
Jest jednak kilka sposobów ominięcia tego problemu.
1. Pierwszy i dostępny dla wszystkich rodzajów procesorów to zmiana częstotliwości magistrali
(FSB-Front Side Bus) płyty głównej - .
Uwaga pamiętaj ta metoda oznacza zwiększenie częstotliwości innych gniazd płyty głównej takich jak:
AGP, PCI, ISA ustawianych na podstawie odpowiedniego dzielnika. Oznacza to, że
w ten sposób oprócz procesora podkręcimy częstotliwość innych urządzeń,
które mogą nie pracować stabilnie.
Jak to wykonać :
1.Najłatwiejszym sposobem jeśli Płyta główna na to pozwoli jest zmiana ustawień FSB w Biosie - wejście przez wciśnięty klawisz <Del> po restarcie komputera. Trzeba odszukać odpowiedni wpis w ustawieniach chipsetu.
2.Dość prostym sposobem jest regulacja częstotliwości FSB za pomocą zworek lub przełączników dwustanowych DIP umieszczonych na płycie głównej. Zmiany tych ustawień dokonaj po zapoznaniu się z instrukcją obsługi dołączonej do płyty głównej.
3.Jeśli dwa wyżej wymienione sposoby nie są możliwe do wykonania - musisz podkręcić generator częstotliwości płyty za pomocą odpowiedniego oprogramowania. Generator mieści się w układzie PLL (Phase Locked Loop - pętla synchronizacji fazowej).
Programy, które powinny dobrze wywiązać się z zadania jakim jest
zmiana ustawień generatora częstotliwości to:
shereware - Cpufsb - www.podien.onlinehome.de
rozmiar 711kb.
freeware - Softfsb - www.h-oda.com
ostatnio autor przestał go udostępniać w internecie.
Przed rozpoczęciem pracy musisz ustalić typ posiadanej płyty głównej . Po
ustaleniu typu płyty głównej uruchom program Cpufsb i odszukaj swoją
płyte w rubryce "Mainboard Hersteller".
Jeśli nie znajdziesz swojej płyty w spisie spróbuj zidentyfikować układ PLL
.
Układ ten znajduje się na płycie głównej niedaleko elementu kwarcowego . Sam układ ma
kształt prostokątny z zaokrąglonymi krawędziami i pokryty jest metalową
warstwą ochronną, ma rozmiar zbliżony do wielkości paznokcia.
zdjęcie układu PLL - zaznaczony
czerwoną ramką
Zanotuj nazwę producenta i dokładny typ układu PLL.
Ponownie uruchom program Cpufsb i odszukaj swój układ w rubryce "PII"
Przykładowa tabela ukazująca zmiany AGP i PCI podczas przetaktowywania.
Kolor zielony prawidłowe ustawienia
Kolor czerwony ustawienia najbardziej odbiegające od normy
Rodzaj chipsetu płyty głównej | Intel 810 | Intel 440BX | Via Apollo Pro 133 | Intel 815 | |||||||
Magistrala (FSB) (Mhz) | 66 | 68 | 75 | 100 | 110 | 133 | 133 | 150 | 133 | 150 | 166 |
Dzielnik AGB | 1 | 1 | 1 | 2/3 | 2/3 | 2/3 | 1/2 | 1/2 | 1/2 | 1/2 | 1/2 |
Czestotliwość AGP (Mhz) | 66 | 68 | 75 | 66 | 73,3 | 88,7 | 66 | 75 | 66 | 75 | 83 |
Dzielnik PCI | 1/2 | 1/2 | 1/2 | 1/3 | 1/3 | 1/3 | 1/4 | 1/4 | 1/4 | 1/4 | 1/4 |
Częstotliwość PCI (Mhz) | 33 | 34 | 37,5 | 33 | 36,7 | 44,3 | 33 | 37,5 | 33 | 37,5 | 41,5 |
Procesory z większą częstotliwością przetaktowujemy o mniejszy procent w granicach 10%
Procesory o niższych częstotliwościach do 600 Mhz lepiej znoszą zwiększenie częstotliwości magistrali płyty głównej, szczególnie dobrze znosi to procesor Celeron, który potrafi bez problemu pracować z magistralą 75 Mhz, a nawet 100
Mhz
Przykłady przetaktowania FSB:
Procesor Intel Pentium III
FSB | Mnożnik | Częstotliwość taktowania procesora | Typ procesora | Procentowy wzrost częstotliwości | |
oryginalna częstotliwość magistrali | 133 | 7 | 931 | Pentium III 933 Mhz | |
częstotliwość przetakatowana | 143 | 7 | 1001 | Pentium III 933 Mhz |
7.5% |
częstotliwość przetakatowana | 150 | 7 | 1050 | Pentium III 933 Mhz |
12% |
Procesor VIA Cyrix III
FSB | Mnożnik | Częstotliwość taktowania procesora | Typ procesora | Procentowy wzrost częstotliwości | |
oryginalna częstotliwość magistrali | 133 | 5 | 650 | Cyrix III 667 Mhz | |
częstotliwość przetakatowana | 143 | 5 | 750 | Cyrix III 667 Mhz |
14% |
2. Drugim ze sposobów zwiększenia częstotliwości procesora jest odblokownie mnożnika częstotliwości w procesorze .
W procesorach firmy AMD takich jak Duron i Athalon Thunderbird (gniazdo typu Socket A) można odblokować mnożnik częstotliwości poprzez dokonanie odpowiedniej korekty na płytce procesora w wyjściu L1.(Sztuczka
ta nie skutkuje w procesorach Athlon wyprodukowanych po 23 września 2000r.
Datę produkcji możesz rozpoznać na podstawie numeru seryjnego pierwsze dwie
cyfry to rok następnę to numer tygodnia w roku.)
Można do tego celu użyć specjalnego profesjonalnego pisaka zawierającego mieszaninę żywicy epoksydowej i srebra.
Jednak zupełnie poprawne będzie wykonanie tych połączeń zwykłym miękkim ołówkiem np. 4B lub 6B. Jest
to możliwe, ponieważ grafit zawarty w ołówku jest dobrym przewodnikiem prądu elektrycznego.
Najbardziej poprawnym rozwiązaniem byłoby lutowanie, ale wymaga to bardzo dużej precyzji, a oprócz tego wysoka temperatura może być niebezpieczna dla procesora.
Wykonanie połączeń.
Należy narysować linie łączące każde z czterech wyjść L1.
Po wykonaniu tej czynności należy sprawdzić czy nie stykają się linie pomiędzy sąsiednimi wyjściami .
Schemat połączeń
linie połączeń zaznaczono na czerwono
strzałka w prawym górnym rogu pokazuje wyjście L1 po
naniesieniu połączeń.
Przykłady zmian mnożnika w procesorach ADM
Procesor ADM Athalon Thunderbird
FSB | Mnożnik | Częstotliwość taktowania procesora | Typ procesora | Procentowy wzrost częstotliwości | |
oryginalna częstotliwość magistrali | 133 | 10 | 1000 | ADM Athalon Thunderbird | |
częstotliwość przetakatowana | 143 | 11 | 1100 | ADM Athalon Thunderbird |
10% |
częstotliwość przetakatowana | 150 | 12 | 1200 | ADM Athalon Thunderbird |
20% |
W wszystkich przykładowych metodach uzyskano przetaktowanie bez zmiany napięcia rdzenia procesora.
w starszych procesorach ADM Athalon tych z rdzeniem w obudowie CM (Cartridge Module) nie można w prosty sposób odblokować mnożnika. Pozostaje tylko eksperymentowanie z częstotliwością magistrali i napięciem rdzenia.
Podczas przetaktowywania procesorów należy zadbać o wydajny
system chłodzenia. Najlepszym rozwiązaniem jest kupno gotowych urządzeń
opracowanych z myślą o przetaktowanych maszynach.
Jeżeli stosujemy typowy wiatrak, powinniśmy zadbać o jak najlepsze jego
wykorzystanie .
Dolna płaszczyzna wiatraka stykająca się z rdzeniem procesora powinna być
posmarowana pastą przewodzącą ciepło ewentualnie pastę można zastąpić
specjalną podkładką.
Pamiętaj przetaktowywanie powoduje używanie procesora w warunkach niedopuszczonych przez producenta, a więc wszelkie modyfikacje wykonujesz tylko na własne ryzyko.